Dysleksję rozwojową można zdiagnozować, gdy stwierdza się:
- prawidłowy rozwój umysłowy ( tzw. „norma intelektualna”)
- obecność istotnych opóźnień rozwoju funkcji stanowiących podstawę do wykształcenia się umiejętności czytania i pisania ( słuchowo-językowych, wzrokowo- przestrzennych, ruchowych i integracji tych funkcji)
- wczesne występowanie trudności w czytaniu i pisaniu (od początku nauki szkolnej, w zerówce i klasie pierwszej
- trudności w czytaniu lub pisaniu są nasilone i długotrwałe, nie ustępują zaraz po podjęciu pomocy w domu, a nawet w pierwszym okresie terapii
Nie rozpoznaje się dysleksji rozwojowej, gdy trudności:
- są jedynie wynikiem złego funkcjonowania narządów zmysłu (niedosłuchem lub wadą wzroku)
- należą do oznak inteligencji niższej niż przeciętna lub upośledzenia umysłowego
- są skutkiem schorzenia neurologicznego ( np. mózgowe porażenie dziecięce, epilepsja)
- są wyłącznie wynikiem zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego, najczęściej wówczas początkowo dziecko nie ma trudności, pojawiają się one i konsekwentnie nasilają w starszych klasach szkoły podstawowej.
Co powinni robić rodzicie dzieci dyslektycznych?
- zrozumieć problem dziecka ( czyli to, że dziecko nie jest leniwe czy niezdolne, że po prostu potrzebuje właściwie ukierunkowanej pomocy)
- poznać mocne strony dziecka
- umacniać w dziecku pozytywne wartości, zainteresowania
- zapewnić mu warunki do pracy
- wzmacniać pozytywnie, czyli nagradzać pochwałą nawet za drobne sukcesy
- nadzorować systematyczną pracę
- analizować trudności dziecka
- nauczyć korzystania ze słownika ortograficznego
- czytać wspólnie z dzieckiem
- pobudzać u dziecka potrzebę czytania dla przyjemności
- ćwiczyć pisanie z pamięci.
Czego rodzice dzieci dyslektycznych robić nie powinni?
- nie tłumaczyć trudności dziecka wyłącznie lenistwem
- nie porównywać z rówieśnikami, czy rodzeństwem
- nie liczyć na natychmiastowe efekty
- nie krytykować i nie ośmieszać
- nie podważać autorytetu nauczycieli i terapeutów
- nie usprawiedliwiać niechęci do wykonywania ćwiczeń
- nie odrabiać za dziecko prac domowych
- nie poprawiać błędów w pracach pisemnych – dziecko powinno nauczyć się pracować ze słownikiem ortograficznym.
Jak rodzice powinni zorganizować pracę dziecka w domu?
- dziecko powinno wykonywać zadania zawsze w tym samym miejscu, najlepiej przy własnym biurku i najlepiej o tej samej porze, bo to wspomaga gotowość dziecka do uczenia się
- ważny jest odpoczynek przed przystąpieniem do ćwiczeń, gdyż dziecko pracuje sprawniej, gdy jest zrelaksowane
- miejsce do pracy powinno być uprzątnięte, bez zbędnych przedmiotów przykuwających wzrok dziecka i rozpraszających jego uwagę
- po jednej stronie biurka można ustawić zieloną roślinę, na którą dziecko będzie mogło skierować zmęczony czytaniem wzrok
- trzeba zadbać o ciszę, wyłączyć telewizor, sprzęt grający
- ponieważ mózg wymaga „rozgrzewki”, czyli ćwiczeń wstępnych, należy zadbać o to aby miały one charakter zabawy
- w pracy warto wykorzystywać skojarzenia, dzięki którym więcej i lepiej się zapamiętuje
- podczas ćwiczeń w czytaniu nie powinno się przybierać zbyt wygodnej pozycji, bo to rozleniwia i nie sprzyja aktywności umysłowej
- należy zadbać o odpowiednie pomoce do ćwiczeń.
Zalecaną przez specjalistów formą wspierającą pracę i relaks dziecka są zajęcia ruchowe, w tym ćwiczenia kinezjologii edukacyjnej, które pozytywnie wpływają na:
- rozwój koncentracji, uwagi i pamięci,
- umiejętność kontrolowania emocji
- usprawnianie pracy obu półkul mózgowych, odpowiedzialnych za koordynację funkcji wzrokowych, słuchowych i ruchowych.