Do pracy z dziećmi z trudnościami w nauce czytania i pisania
- Wstęp i założenia organizacyjno-programowe.
- Cele programu.
- Metody i formy pracy z uczniem.
- Przewidywane rezultaty.
- Bibliografia.
- Wstęp i założenia organizacyjno – programowe.
Coraz częściej mamy do czynienia z niechęcią do czytania wśród uczniów. Problem ten nabiera ogromnego znaczenia, gdy wraz z niechęcią do czytania występują trudności z opanowaniem tej umiejętności już na samym początku edukacji. Często są one bardzo nasilone i ograniczenie się wyłącznie do systematycznego treningu czytania nie wystarcza. Przyczyną tych trudności są często różnego rodzaju opóźnienia rozwojowe, które u dzieci występują. Do najczęstszych należą:
- opóźnienia i zaburzenia percepcji wzrokowej,
- opóźnienia i zaburzenia percepcji słuchowej,
- opóźnienia i zaburzenia mowy,
- opóźnienia i zaburzenia rozwoju ruchowego,
- zaburzenia procesu lateralizacji.
Gdy dziecko z takimi zaburzeniami trafi do szkoły już na starcie stoi na przegranej
pozycji i trudności szkolne otrzymuje w „pakiecie gwarantowanym”. Dochodzą
trudności z zapamiętaniem liter i dziecko bez specjalistycznej pomocy, zamiast lubić
szkołę zaczyna niechętnie do niej chodzić. Pracy z takimi dziećmi ma służyć ten
program. Pracę rozpoczynamy od diagnozy psychologiczno – pedagogicznej
przeprowadzonej w poradni poszerzonej o informacje od nauczyciela i rodzica.
Program jest przeznaczony do pracy indywidualnej z uczniem z uwagi na to, że
trudno o tej samej porze i w tym samym miejscu zebrać grupę dzieci o takim samym
charakterze trudności i potrzeb.
Program jest opracowany dla uczniów na etapie edukacji wczesnoszkolnej. Zajęcia
odbywają się raz w tygodniu, jednostka terapeutyczna trwa 45 minut.
- Cele programu:
- Usprawnienie zaburzonych funkcji percepcyjno-motorycznych.
- Utrwalenie znajomości liter.
- Osiągnięcie umiejętności sprawnego technicznie czytania.
- Osiągnięcie umiejętności czytania ze zrozumieniem.
- Uzyskanie poprawności pisania.
- Doskonalenie strony graficznej pisma.
- Doskonalenie koncentracji uwagi.
- Wzbogacanie zasobu wiadomości.
- Podniesienie poziomu wiary we własne możliwości dzieci objętych terapią.
- Podniesienie poziomu motywacji dziecka do pracy.
- Uświadomienie rodzicom wagi wspierania dzieci w pokonywaniu przez nie trudności.
- Mobilizacja rodziców do systematycznej pracy z dziećmi w domu.
- Uświadomienie nauczycielom wagi zindywidualizowanego podejścia do dzieci z tego rodzaju – elementarnymi – trudnościami.
- Zmiana stosunku dziecka do czytania z negatywnego na pozytywny.
- Metody i formy pracy z uczniem:
Pokaz, obserwacja, praktyczne działanie, techniki relaksacyjne, techniki zapamiętywania i koncentracji, rozmowa psychoterapeutyczna, elementy Metody Dobrego Startu, elementy kinezjologii edukacyjnej, praca poprzez zabawę.
- Przewidywane rezultaty:
- Uczeń ma usprawnione funkcje percepcyjno-motoryczne.
- Uczeń zna litery i sprawnie je odczytuje i zapisuje.
- Uczeń potrafi czytać sprawnie technicznie i rozumie czytany tekst.
- Uczeń pisze poprawnie ortograficznie, pismo jest staranne.
- Dziecko ma świadomość, że potrafi poradzić sobie z problemami, ma większe poczucie własnej wartości i poczucie sprawstwa.
- Rodzice pracują systematycznie z dzieckiem w domu i mają świadomość wagi wspierania własnych dzieci w pokonywaniu trudności.
- Nauczyciele widzą konieczność indywidualizowania wymagań wobec dzieci i skupiania się na stronach dziecka w pracy z nim.
- Dziecko chętniej sięga po książkę, czasopismo.
- Bibliografia:
- Barbara Zakrzewska – Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń, WSiP,
Warszawa 1996.
- Marta Bogdanowicz, Aleksandra Bućko, Renata Czabaj – modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia 2008.
- Barbara Sawa – Jeżeli dziecko źle czyta i pisze, WSiP, Warszawa 1999.
- Marta Bogdanowicz, Anna Adryjanek – Uczeń z dysleksją w szkole,
Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia 2004.
- Marta Bogdanowicz, Anna Adryjanek, Małgorzata Rożyńska –
Uczeń z dysleksją w domu, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia 2007.
- Janina Mickiewicz – Ćwiczenia ułatwiające naukę czytania i pisania, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Toruń 1999.
Do pracy z uczniami z dysortografią
- Wstęp.
- Cele programu.
- Metody i formy pracy z uczniem.
- Przewidywane rezultaty.
- Bibliografia.
- WSTĘP
Program jest przydatny w pracy terapeutycznej z uczniami ze zdiagnozowaną dysortografią na wszystkich etapach kształcenia przy minimalnych zabiegach mających na celu dostosowanie do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych poszczególnych uczniów. Z założenia jest to program terapii indywidualnej, z uwagi na to, że trudno, zarówno w szkole, jak i w poradni, zebrać w miarę jednorodną grupę uczniów na tym samy etapie edukacyjnym ( z tej samej klasy) wymagającą takich samych oddziaływań dydaktyczno-terapeutycznych mogących wziąć udział w zajęciach o tej samej porze. Poza tym pewna grupa uczniów opanowała wiadomości o zasadach pisowni i praca z nimi polega na utrwalaniu tych wiadomości oraz na wyrobieniu u nich nawyku praktycznego ich wykorzystywania, natomiast druga grupa nie zna jeszcze wiadomości o zasadach pisowni i praca z nimi polega na ich poznawaniu i jednocześnie utrwalaniu oraz wykształcaniu nawyku praktycznego z nich korzystania. Inne też funkcje u różnych uczniów z dysortografią są zaburzone, czyli specyfika pracy z każdym uczniem jest tak naprawdę inna.
Program powstał z uwagi na coraz większe zapotrzebowanie ze strony środowiska szkolnego na tego rodzaju usługi świadczone przez pracowników poradni. Tego rodzaju działaniami ze strony poradni są również coraz częściej zainteresowani rodzice
dzieci / uczniów, którzy coraz chętniej oddają swoje pociechy w ręce specjalistów terapii pedagogicznej.
- CEL GŁÓWNY PROGRAMU:
Podniesienie poziomu poprawności ortograficznej wypowiedzi pisemnych uczniów.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
- opanowanie wiadomości o zasadach pisowni języka polskiego
- wdrożenie do praktycznego korzystania z posiadanych wiadomości
- utrwalenie wyuczonych umiejętności
- wypracowanie nawyku pisania poprawnego pod względem ortograficznym
- wdrażanie do autokorekty
- usprawnienie techniki czytania
- usprawnienie zaburzonych funkcji percepcyjno-motorycznych
- rozwijanie emocjonalno-społecznej i motywacyjnej sfery rozwoju ucznia
- stwarzanie okazji do osiągania sukcesu
- nawiązanie przyjaznych kontaktów w relacji terapeuta – uczeń
- nawiązanie współpracy z rodzicami
- poprawa funkcjonowania ucznia w szkole
- METODY i FORMY PRACY Z UCZNIEM:
- praktyczne działanie – pisanie, rysowanie, czytanie, ćwiczenie pamięci
- wykorzystywanie gotowych pomocy terapeutycznych, różnego rodzaju gier, programów komputerowych, programu edukacyjno-terapeutycznego Ortograffiti, klocków z serii Pus, Zeszytów ćwiczeń do nauki ortografii – Z. Saduś i wielu innych.
- PRZEWIDYWANE REZULTATY:
- uczeń zna zasady pisowni języka polskiego, potrafi stosować je w praktyce
- uczeń osiąga lepsze oceny, szczególnie w zakresie prac pisemnych z języka polskiego
- uczeń potrafi sam korygować własne błędy i wyjaśniać pisownię wyrazów trudnych
- usprawnione są zaburzone funkcje percepcyjno-motoryczne
- uczeń nabywa pewności, że jest w stanie poradzić sobie z trudnościami
- wzrost świadomości rodziców na temat konieczności aktywnego uczestnictwa w procesie pomocy
- nauczyciele wiedzą więcej i lepiej o dysleksji
- BIBLIOGRAFIA:
- Marta Bogdanowicz, Aleksandra Bućko, Renata Czabaj – Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją, wydawnictwo Operon, Gdynia 2008.
- Zdzisława Saduś – Jak pomóc uczniowi w nauce ortografii, Wydawnictwo Oświatowe Promyk, Opole 2003.
- Marta Bogdanowicz, Anna Adryjanek – Uczeń z dysleksją w szkole, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia 2004.
- Marta Bogdanowicz, Anna Adryjanek, Małgorzata Rożyńska – Uczeń z dysleksją w domu, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia 2007.
- Anna Jurek – Kształcenie umiejętności ortograficznych u uczniów z dysleksją, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2009.
na podstawie dostępnych materiałów
opracowała: pedagog Elżbieta Figisiak